Behçet necatigil

Mustafa Enes Şahin

BEHÇET NECATİGİL’İN ŞİİRLERİNDE ÖLÜM VE MUTSUZLUK TEMASININ                 İNCELENMESİ

            Behçet Necatigil, Cumhuriyet dönemini edebiyatının en ehemmiyetli şairlerinden biridir. Necatigil, kullandığı karakterler, seçtiği konular bakımından döneminde ki şairlerden ayrı tutulmuştur. Şiirlerinde işlediği konulardan bazıları ölüm ve mutsuzluktur.

            Ölüm, Necatigil’in şiirlerinde en çok işlediği konulardandır. Küçük yaşta annesini kaybetmesi yüzünden duyduğu hüzün de onu ölüm konusunda yoğunlaşmasına neden olmuştur. Yaşamın zorluklarından usanan şair, ölümü bir kurtuluş olarak görmüştür. “Bir Ölümden Kalanlar ” adlı şiirinin dizelerinde:

“Tanrının sevgili kuluymuş 

 Muhtaç olmadan öldü. 

Ama gözleri yine kapıdaydı

 Belliydi birini beklediği. 

Son sözü bir kadın ismi oldu

 Hiç duymadığım. 

 Lakin anlaşılamadı gitti

Söylemek istediği.” (15-22)

ölümü bu şekilde dile getirmiştir. Şair “Muhtaç olmadan öldü” (16) dizesinde ölümü insanın hayatta yaşadığı zorluklardan kurtaran bir kurtuluş vesilesi olarak görmüştür. Necatigil, “Ölüme Yol” adlı başka bir şiirinde de ölümü şöyle anlatmıştır:

“Dağların ardından ölüm doludizgin gelir

 Terkisinde biri vardır.

Ama yollar insanlarla kaynaşır

Ama dünya telaşında hepsi

Ama ölümün işi hepsinden aceledir

 Ama yollar tutulmuş, geçilecek gibi değil--

Bir anda her şey bir yana itilir,

 Önce ölüm! Ölüme yol!” (1-8).

Şair burada ölümü doludizgin gelen bir atlıya, bir yolcuya benzeterek istiare yapmıştır. Ölümün çok hızlı geldiğini ve insanların dünya telaşından dolayı bunu anlayamadıklarını anlatmaya çalışmıştır. Necatigil, “Söyleriz” adlı kitabında başlık koymadığı bir başka şiirinde:

“Ben gidince bir renk uçar

Albümlerinizden

Kendince bir ses erir havada

 Bir eksik kalır fotoğraflarda

Ama gene olurum aranızda

 Sizinle kendimi sayarak

Bende varım hala boşlukta

Bir dayanak aramalarınızda” (1-8)

kendi ölümünden sonra yakınlarına seslenmiştir.

            Necatigil’in şiirlerinde sıkça görülen diğer bir konu mutsuzluk, hüzündür. Necatigil, şiirlerinde yitirdiği güzelliklerden, yapamadığı şeylerden duyduğu hüznü anlatır. Yaşamını boşuna harcadığını düşünerek üzülür. “Ekmek Kırıntıları” adlı şiirinde çocukluğuna duyduğu özlemi, onu kaybetmesinden kaynaklanan üzüntüyü anlatmıştır:

“ “Çocukluğum, çocukluğum,

 Ah o cennet ülke

 Bir daha ele geçse!”

 Dediklerini duydum.

Kaybedilmiş ki

Hatıralar sağ olsun!

 Işıkları yandıkça

Yeri belli çocukluğun.

Ya canından bezmiş kaçıp

 Sığınmışsanız bir ormana,

 Acaba o zaman da

 Çocukluğu arar mısınız?

 Benim de arkamda

 Renkli taşlar olsaydı

 Çocukluğuma giden yolu

Bulmam kolay olurdu.” (1-16).  

“ Işığı Kesen Duvarlar” adlı şiirinde de hüzün başköşeye oturmuştur:

“Birden inen bir bulutla karardı yüzün

 Böyledir

 Biraz gülecek ol­san vay sen misin gülen

 Hemen yetişir hüzün.

Bu bizdeki akıl mı ışık vurmuş hazır

 Hazır biraz aydınlanacak oda / Perdeleri kapatır

 Kalırız karanlıkta.

 Çünkü hüzün eski dost baş tacı

Onunla yuğrulmuş mayamız

 Gelsin

 Biz onsuz olamayız.” (1-12) .

            Necatigil, şiirlerinde ölüm ve mutsuzluk temalarını başarılı bir şekilde işlemiştir. Bazı eleştirmenler bu yüzden Necatigil’e “Hüznün Şairi” demiştir.

KAYNAKÇA

Necatigil, Behçet. Söyleriz. İstanbul: Cem Yayınları, 1980

Necatigil, Behçet. Sevgilerle: Kendi Seçtiği Şiirleri. İstanbul: Can Yayınları, 2013